Imkersvereniging Schouwen-Duiveland geeft informatie over bestuivende insecten en tips over wat u kunt doen om uw tuin BIJvriendelijk te maken. Voor specifieke vragen zijn er interessante links die u verder helpen.
Honingbijen: De bij is een wonder van de evolutie en een belangrijke bestuiver van bloeiende planten. Iedereen kan bijdragen aan de bescherming van bijen en dat begint met kennis.
Er zijn veel bijenproducten maar honing, was en pollen of stuifmeel zijn daarvan de meest bekende.
Allerlei insecten kunnen steken. Dat kan vervelend zijn en soms ook gevaarlijk. Je kunt plaatselijk een zwelling en roodheid krijgen, vaak gaat het daar jeuken en soms doet het pijn. Maar wat moet je nu doen als een bij je steekt?
De bij is een wonder van de evolutie en een belangrijke bestuiver van bloeiende planten. Iedereen kan bijdragen aan de bescherming van bijen en dat begint met kennis. Een bijenvolk is een prachtig samenwerkend geheel dat “Imme” wordt genoemd. Zo’n volk bestaat ‘s zomers uit een koningin (♀), 1.500 tot 2.000 darren (♂) en 50.000 tot 60.000 werksters (♀). De taak van de koningin is het leggen van eitjes om het volk in stand te houden. In de zomer kan ze wel 1.000 tot 1.500 eitjes per etmaal leggen. De werksters doen alle mogelijke klussen om het volk te laten overleven. De darren bevruchten de jonge koningin. In tegenstelling tot de werksters kunnen zij niet steken. In het najaar vindt de “darrenslacht” plaats en worden de darren uit een bijenvolk verdreven. Een bijenvolk werd vroeger gehouden in een korf van roggestro en of buntgras. Het oogsten van de honing ging niet zo eenvoudig. Daarom wordt tegenwoordig geïmkerd in moderne kasten met uitneembare raten. Een deel van de werksters verzamelt in de omgeving van de kast nectar, stuifmeel en water. Het stuifmeel voorziet het volk van eiwitten, de nectar is er voor de “energievoorziening”. Van de (overblijvende) nectar maken de bijen honing. Vaak gaat in juni - augustus een bijenvolk zwermen. De oude bevruchte koningin verlaat met de helft van het bijenvolk de woning. Zij maakt plaats voor een jonge, nog onbevruchte koningin, die spoedig na het zwermen geboren zal worden (Koningin geboorte P1090970 ). Hoewel een imker het zwermen probeert te voorkomen, komt het toch regelmatig voor dat een bijenvolk er vandoor gaat. Roger van der Veken uit Noordgouwe heeft een geluidsopname gemaakt van zo’n bijenzwerm (Tune). Ook heeft hij er een Blog over geschreven, zeker de moeite waard om te lezen verwijzen naar blog. Hierna zijn nog enkele wetenswaardigheden over de honingbij vermeld: - Bijen moeten 4.000 bloemen langsgaan om 1 eetlepel honing te maken - Bijen leggen voor 1 kg honing een afstand af van 40.000 tot 50.000 km - Elke zomer worden in een bijenvolk ongeveer 150.000 nieuwe bijen geboren - Bijen kunnen loodrecht stijgen en met een snelheid van 40 km/uur vliegen - Bijen slaan hun vleugels ongeveer 200 keer per seconde
Er zijn veel bijenproducten maar honing, was en pollen of stuifmeel zijn daarvan de meest bekende. Vanuit de oudheid worden deze producten gegeten en voor allerlei andere toepassingen gebruikt. Mede door de opkomst van de “Apitherapie” als alternatieve geneeswijze komt er steeds meer belangstelling voor andere bijenproducten, zoals bijengif, koninginnengelei, darrenbroed en bijenbrood. Alle bijenproducten kunnen worden toegepast ter voorkoming van een scala aan klachten of ter genezing ervan. Bij inwendig gebruik spreekt men vaak over voedingssupplementen en bij uitwendig gebruik van verzorgingsproducten. De bekende huisarts Wiebe Braam heeft een levenslange ervaring met de toepassing van propolis. Hij heeft hierover een interessant boekje geschreven met de titel: “De geneeskracht van propolis, bij o.a. acne, eczeem en hooikoorts” (ISBN: 9789491549335). Dit boekje is in de boekhandel te verkrijgen en wordt van harte aanbevolen. Er zijn ook imkers op Schouwen-Duiveland die met dit bijenproduct jarenlange ervaring hebben. Als u daarvoor interesse heeft of vragen heeft over de toepassing van andere bijenproducten, kunt u dat via het contactformulier (link naar CONTACT) kenbaar maken. De imkers van de imkersvereniging leveren honing aan particulieren en diverse winkels op Schouwen-Duiveland. Hun bijen leveren topkwaliteit honing, die zonder verdere toeslagstoffen (t.b.v. houdbaarheid, kleur, geur en smaak) en bewerking wordt aangeboden. Dat kan helaas niet worden gezegd van de honing zoals deze meestal in de supermarkten te koop staat. Ofschoon er honing op het etiket staat vermeld en de consument de goede eigenschappen van honing zou mogen verwachten, is dat meestal niet het geval. Honing staat wereldwijd in de top tien van de meest gefraudeerde producten.
Allerlei insecten kunnen steken. Dat kan vervelend zijn en soms ook gevaarlijk. Je kunt plaatselijk een zwelling en roodheid krijgen, vaak gaat het daar jeuken en soms doet het pijn. Maar wat moet je nu doen als een bij je steekt? Een honingbij heeft een angel met weerhaakjes en deze blijft bij een steek vaak in de huid achter. De bij gaat dood en zal dus alleen maar steken als zij zich bedreigd voelt. Op de angel zit een pompje en gifblaas, en hoe langer de angel in de huid zit, hoe meer gif er in je lijf terecht komt. Het is dus zaak om de angel (zwart puntje) snel te vinden en te verwijderen. Dat doe je door deze met je nagel weg te schrapen. Als de bij in je hand heeft gestoken en je voelt een zwelling komen, verwijder dan de ring(en) aan deze hand. Bij pijn, irritatie en jeuk kan de plaats van de steek worden gekoeld. Neem contact op met de huisarts als de steekplaats erg dik wordt. Gebruik eventueel een zalf tegen huidirritatie, bijvoorbeeld met menthol, aloë vera of calendula. Soms is een insectensteek gevaarlijk. Bel direct 112 bij een steek van een bij, wesp of hoornaar in de mond of keel. Laat het slachtoffer ondertussen op een ijsblokje zuigen om de zwelling tegen te gaan. Ook kan een allergische reactie optreden na een bijensteek. Denk daarbij aan hevige benauwdheid, shockverschijnselen of een zwelling in de hals. Heeft het slachtoffer een adrenalinepen (EpiPen) bij zich? En heeft het slachtoffer gezwollen lippen of benauwdheid? Dan kun je hem of haar helpen om die Epipen toe te dienen, in of na overleg met een medicus (112). De adrenaline kan door de kleding worden toegediend als deze niet te dik is. Voor meer informatie kunt u de volgende link bezoeken. https://www.bijenhouders.nl/files/downloads-onderwijs/iinformatieblad-mei-2019.pdf Bestuivende insecten Honingbijen en de ruim 330 andere wilde of solitaire bijen in Nederland zijn belangrijk voor de bestuiving. Ruim de helft van de wilde bijen staat inmiddels op de rode lijst en wordt met uitsterven bedreigd (https://www.eis-nederland.nl/publicaties/rode-lijsten ). Dit hangt voor een belangrijk deel samen met onze intensieve landbouw en de klimaatverandering. Ook de komst van de Aziatische hoornaar is een belangrijke zorg. De Aziatische hoornaar is een exotische wespensoort die zich inmiddels heeft verspreid van Frankrijk tot Spanje, Portugal, Italië, Duitsland, Groot-Brittannië en België. Ook in Nederland wordt de soort steeds vaker aangetroffen en in 2017 is ze voor het eerst in Dreischor waargenomen (foto’s). Het insect is een jager met een sterke voorkeur voor honingbijen. Bijenvolken kunnen worden vernietigd en nesten volledig leeggeroofd. Naast de zorg voor de honing- en wilde bijen is dat ook nodig voor andere bestuivende insecten. De partners van de Nationale en Zeeuwse Bijenstrategie, waaronder de Nederlandse Bijenhouders Vereniging voeren projecten uit om Nederland bij- en insectvriendelijker te maken. Ook u kunt uw steentje bijdragen en met eenvoudige maatregelen de leefomstandigheden voor bestuivende insecten verbeteren. Zo kunt u uw tuin bijvriendelijker maken waardoor er meer voedsel voor insecten ontstaat verwijzing naar kopje Bijvriendelijke tuin. Ook kunt u in uw tuin of op uw balkon zorgen voor meer nestgelegenheid waar insecten veilig kunnen wonen.
Hierna volgen enkele eenvoudige tips om uw tuin aantrekkelijk te maken voor bestuivende insecten! U zult zien dat het niet zo moeilijk is en u doet de insecten én uzelf er een groot plezier mee.